در جلسه دوم با مفهوم عملگرها (operators) آشنا شدید. در ادامه می‌خواهیم به کاربردها و جوانب مختلف آن بیشتر بپردازیم. با ما همراه شوید.
عملگرها یا operators
Operator یا عملگر همان‌گونه که از اسم آن مشخّص است، برای انجام عملی روی یک Operand یا عمل‌وند (پذیرنده‌ی عمل) استفاده می شود.
برای مثال در عبارت 4 + 5 = 9 دو عدد 4 و 5 دو عمل‌وند و + عملگر است که باعث انجام عمل جمع روی دو عمل‌وند می‌شود.
عملگرها انواع مختلفی دارند که در ادامه به آن می‌پردازیم.
انواع عملگرها در python
- Arithmetic Operators ← حسابی
- Comparison (Relational) Operators ← مقایسه‌ای
- Assignment Operators ← نسبت دهی
- Logical Operators ← منطقی
- Bitwise Operators
1) Arithmetic Operator
یا عملگرهای ریاضی که قبلاً به آن اشاره کرده بودیم، برای انجام اعمال ریاضی در پایتون به کار می‌روند و مستقیماً در محیط shell پاسخگو هـستند و نیازی به تعریف متغیّر در استفاده از آن‌ها نیست، ولی در محیط برنامه نویسی یا همان محیط script که با زدن ctrl+n باز می‌شود، باید از دستور print جهت چاپ نتیجه‌ی آن‌ها استفاده نمود.
یادآوری مهم
اگر بخواهیم یک رشته را چاپ کنیم. مثلا وقتی می‌خواهیم اسم‌مان را چاپ کنیم، باید در دستور print عبارت را همراه ” ” یا ‘ ‘ [کوتیشن] به کار ببریم.
امّا در مواقعی که بخواهیم یک متغیر را چاپ کنیم، از کوتیشن استفاده نمی‌کنیم و فقط متغیّر را در پرانتز می‌گذاریم.
print('My name is Akbar!')
x = 2 + (13*(2/3)**(1/2))
print(x)
نکته:
جهت زیباسازی گاهی از ترکیب دو مورد بالا استفاده می‌شود. به این منظور که متغیّری را میان یک متن چاپ کنیم، از , در میان دستور print استفاده می‌نماییم.
name = 'Akbar'
age = 12
print('My name is ',name ,'and I am ',age ,'Years old!')
برنامه‌ی بالا را امتحان نموده و مثالی شبیه به این برای خود حل کنید.
اگر a=2 و b=3 باشد، مقادیر زیر به دست می‌آید:
مثال‌ها:
2) Comparison Operators
یا عملگرهای مقایسه‌ای همان‌گونه که از اسم آن‌ها مشخّص است، برای انجام مقایسه بین دو Operand یا عمل وند (پذیرنده‌ی عمل) استفاده میشوند و نتیجه‌ی این مقایسه معمولاً صحیح (True) یا غلط (False) بودن آن مقایسه می‌باشد که به صورت یک Boolean اعلام می‌گردد.
برای مثال در عبارت 4 =! 5 (بخوانیم ۵ مخالف یا نامساوی ۴) نتیجه‌ی مقایسه True است…
مثال‌ها:
3) Assignment Operators
یا عملگرهای نسبت دهی برای نسبت دادن یک Operand یا عمل وند به دیگری استفاده میشوند و نتیجه‌ی یک عملیّات را در متغیّر دیگر قرار می‌دهند.
برای مثال، در عبارت x = x + 5 * y مقدار سمت راست در x قرار می‌گیرد.
مثال
اگر x=2 و y=3 باشد
4) Logical Operators
یا عملگرهای منطقی برای استفاده از منطق ریاضی در یک شرط می‌باشد.
(x > y) or (x <= z)
این یک عبارت منطقی است که نتیجه‌ی آن بسته به مقدار x یا y یکی از مقادیر True یا False است
برای درک بهتر:
ما از این عبارات منطقی در زندگی روزمره خود بسیار زیاد استفاده می کنیم و جواب آن را به سادگی، صحیح یا غلط در نظر می‌گیریم.
AND – و : من می روم و تو هم می آیی
این عبارت تنها در صورتی درست است که هم من بروم و هم تو با من بیایی. هر کدام که انجام نشود، کل عبارت اشتباه می‌شود.
OR – یا: یا من می گویم یا تو بگو
هر کدام از ما بگوید، درست می‌شود، اما اگر هر دو سکوت کنیم، غلط است.
SO – آنگاه: اگر چراغ را روشن کنم آنگاه اتاق نورانی می‌شود
این ها همان جملات شرطی هستند. اگر چراغ را روشن کنم و اتاق نورانی نشود، غلط است، یا اگر چراغ را روشن نکنم قطعاً اتاق نورانی نمی‌شود!
NOT – نقیض: اصغر بر عکس اکبر، درس نمی‌خواند.
نقیض ها ارزش یک گزاره را برعکس می‌کنند.
یک مدار الکتریکی با چراغ را در نظر بگیرید. اگر برق جریان داشته باشد و چراغ روشن شود، یعنی مدار صحیح بسته شده که می‌توان آن را با عدد 1 (صحیح – True ) نشان داد. اگر مدار کار نکند و چراغ روشن نشود، آن را با عدد 0 (غلط – False ) نشان می‌دهند.
اگر 2 = x و 3 = y باشد چون هر دو غیر 0 هستند true می باشند :
مثال‌ها:
